Toespraak van minister Van Nieuwenhuizen bij Nieuwjaarsreceptie KVNR

Beste mensen,

Een nieuw jaar! We zijn in de twenties aanbeland! Al moet ik bij dat woord ook direct denken aan de jaren ’20 van de vorige eeuw.

The Roaring Twenties na de Eerste Wereldoorlog. Met razendsnelle ontwikkelingen als gevolg van de nieuwe welvaart. De auto als massaproduct… Nieuwe rages en recordpogingen, de 1e solovlucht over de Atlantische Oceaan… De opkomst van de radio, jazz, blues… Dansmarathons en Broadway Musicals. En natuurlijk de metamorfose van de vrouw, laat ik die ook niet vergeten! Weg korset, hallo kort koppie…

Het was natuurlijk een totaal andere tijd. Niettemin durf ik de voorspelling aan dat ook in het komende decennium de ontwikkelingen razendsnel gaan. Misschien niet in de mode en de sociale conventies, maar toch zeker op het gebied van duurzaamheid en digitalisering. En niet in de laatste plaats in uw sector.

En wat ik dan mooi vind, is dat u als KVNR actief de hand opsteekt. Begin oktober zag ik een uitnodiging van u aan Eurocommissaris Frans Timmermans. U riep hem op om met de reders te komen praten over de invulling van zijn Green Deal. Ik weet niet of hij is langs geweest. Maar het getuigt in elk geval van uw ambitie om ook in deze transitie koploper te zijn.

U kiest de vlucht naar voren. Hetzelfde geldt voor de mondiale zeevaartsector. Een geweldig initiatief om zelf bij de IMO een voorstel in te dienen voor een innovatiefonds en een CO2-toeslag op brandstof. Een prachtige belofte van 5 miljard dollar in 10 jaar! U weet dat ook ik me bij de IMO hard maak voor een mondiale CO2-heffing. Met zo’n concreet voorstel in handen hoop ik echt dat we het gaan redden!

Dames en heren,

Afgelopen zomer hebben we met de ondertekening van de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens een mooie stap gezet. Het was een intensief traject, we hebben de lat hoog gelegd en daar ben ik trots op. Nederland heeft alles in zich om die maritieme koploper te blijven. Verduurzaming is daar een onmisbaar onderdeel van.

En als ik dan om me heen kijk, zie ik fantastische voorbeelden! Op het gebied van walstroom bijvoorbeeld. De proef met mobiele walstroom van het Havenbedrijf en de gemeente Rotterdam. Het Rijk betaalt mee, maar u doet het! En de kraanschepen van Heerema in het Calandkanaal die aan de stekker gaan! De 2e proef met grotere zeeschepen die later dit jaar van start gaat!

Ik realiseer me dat het niet eenvoudig is. De totale energiebehoefte van zeeschepen in Rotterdam is meer dan die van de hele stad Utrecht. Allard Castelein zei het treffend: zonder verzwaring van het net gaat het centrum van Rotterdam op zwart. En dan hebben we het nog niet over de aanpassingen die aan boord moeten worden gemaakt. Het is een flinke klus, maar het is wel de richting die we opgaan!

Wat dat betreft moet me nog iets van het hart. Want in onze nationale Green Deal hebben we afgesproken dat we de energiebelasting op walstroom afschaffen. Het plan was per 2020 en dat is helaas niet gelukt. We mikken nu op afschaffing per 2021. Ik onderzoek op dit moment met mijn collega van Financiën hoe we dit het beste kunnen vormgeven.

In elk geval komt het er. Ik ga u daarnaast als sector compensatie bieden voor het jaar belastingkorting dat u misloopt. Mijn voornemen is om die compensatie in te zetten voor nieuwe walstroomontwikkeling.

En misschien is er nog wel meer goed nieuws onder de zon. Want walstroom draagt bij aan minder stikstof! Het stimuleren van investeringen in walstroom ligt op tafel als maatregel om de stikstofuitstoot terug te dringen. De stikstofcrisis, hoe ernstig ook, kon dus wel eens kansen bieden om onze walstroomdoelen dichterbij te brengen. Ik houd u op de hoogte!

Dames en heren,

Duurzaamheid nationaal regelen is 1 ding. We zijn in Nederland graag koploper. Maar we zijn niet gekke Henkie. De Nederlandse zeevaart is goed voor 6 miljard euro omzet, bijna 3 miljard euro toegevoegde waarde, directe werkgelegenheid voor bijna 7000 Nederlandse werknemers en nog eens 20.000 buitenlandse werknemers op de vloot. Dan wil je voorop lopen, maar internationaal niet uit de pas lopen.

Om die reden ben ik heel blij dat Nederland is herkozen in de Council van de IMO. Op die plek kunnen we mondiale afspraken maken en werken aan een level playing field. Nederland maakt zich onder meer hard voor containerveiligheid, een thema dat sinds vorig jaar om de bekende reden nog weer hoger op onze agenda staat. Op de stranden van Schiermonnikoog spoelen nog altijd nieuwe ladingen minibolletjes plastic van de MSC Zoë aan...

Daarnaast hebben we aandacht voor scheepvaartveiligheid in het algemeen, mede door de nieuwe gebruiksfuncties op de Noordzee zoals windmolens. We willen niet dat dat extra risico’s oplevert en onze samenwerking daarin is dus belangrijk! Maar ook zaken als cyberveiligheid, veiligheid bij autonoom varen en brandstofveiligheid staan hoog op onze IMO-prioriteitenlijst.

Beste mensen,

Er ligt veel op ons bordje. De Loodsplicht nieuwe stijl komt eraan, goed dat dat na jaren van overleg is geregeld! Evenals de Wet Bescherming Koopvaardijschepen. Hij ligt er, en nu is spoedige inwerkingtreding van belang! We zijn daarnaast bezig de bemanningswetgeving te moderniseren. We houden dit jaar de tonnageregeling tegen het licht, en de loonbelasting- en premieregels.

En natuurlijk de Nederlandse vlag: bij Europort hebben we onze nieuwe promotiecampagne gelanceerd. Komend jaar besluiten we of we het register ook anders willen organiseren. Uiteraard blijven we daarbij nauw met u samenwerken. For a rich heritage, a thriving present and a sustainable future!

Dames en heren, ik rond af. De Nederlandse scheepvaart is Nederlands trots. Laten we met z’n allen ons best doen om er het komende decennium ook voor uw sector de Transition Twenties van te maken!

Ik wens u allen een prachtig nieuw jaar. Dank u wel.