Toespraak minister Van Nieuwenhuizen Officiële start Nederlands Forum Smart Shipping (SMASH!) Rotterdam

Dames en heren,

Op de werf Concordia Damen in Werkendam wordt een nieuw opleidingsschip voor de havenvakschool STC in Rotterdam gebouwd: de Ab Initio.

Dit nieuwe opleidingsschip vervangt de huidige, 60 jaar oude opleidingsschepen, en markeert het begin van een nieuwe generatie zee- en binnenvaartschepen.

Met een hybride aandrijving, met zonnecollectoren en een kleine windmolen, en met een modulaire opbouw die rekening houdt met gebruik van waterstof, wordt dit schip in de tijdgeest van een duurzame toekomst gebouwd.

De Ab Initio wordt de praktijkvloer voor de schippers van de toekomst.

Van de toekomst die vandaag al begonnen is.

Een toekomst waarin ons vervoer en transport – over de weg, door de lucht, en in dit geval over het water – nog veiliger, veel duurzamer en ook efficiënter wordt.

Smart shipping dus. Je zou het een ‘containerbegrip’ kunnen noemen. Want in deze term komt veel bij elkaar:

• kennis en innovatie;
• ondernemerschap en nieuwe proposities;
• nieuwe juridische en wettelijke kaders.

In november 2017 organiseerde het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de Smart Shipping Challenge. De Nederlandse maritieme sector presenteerde daarbij vele initiatieven die scheepvaart, op zee en binnenwateren, efficiënter en duurzamer kunnen maken.

Het bevestigde de Nederlandse reputatie op het gebied van maritieme kennis en innovatiedrift. Maar het liet ook iets anders zien: namelijk dat er in Nederland nog veel te winnen is als publieke en private partijen meer gaan samenwerken.

Want alleen in de combinatie markt, kennis en adequate regelgeving komen innovatieve technieken tot concrete toepassingen en echte verbetering.

Het Nederlands Forum Smart Shipping – of SMASH!, zoals het in de praktijk zal gaan heten – ís die combinatie.

Een platform met 14 publieke en private partners, met onder andere de TU Delft, de gemeente Rotterdam, het bedrijfsleven verenigd in Netherlands Marine Technology, het Expertise- en Innovatie Centrum Binnenvaart, de grote Nederlandse havens, en ons ministerie. En hopelijk komen daar nog meer relevante partijen bij.

Met dit publiek/private samenwerkingsverband vergroten we de Nederlandse maritieme slagkracht. Samen werken we aan innovaties en toepassingen die onze zeevaart en binnenvaart nog veiliger, duurzamer en efficiënter maken, en de Nederlandse concurrentiepositie versterken.

Zoals de ontwikkeling van onbemande meetvaartuigen – USV’s – bijvoorbeeld. 10 keer lichter, 3 keer kleiner, 2 keer minder diepgang, veiliger en vaker inzetbaar dan bemande vaartuigen.

Of het delen van data voor situational awareness. Als havens en schepen hun radargegevens met elkaar delen, ‘verscherpen ze elkaars ogen’.

Of de Wasteshark, de aquadrone die plastic uit ondiepe wateren verzamelt.

Het gaat bij dit soort projecten naast de innovaties zelf ook vooral om de context: om de ontwikkeling van een gezamenlijke taal, van nieuwe standaarden en van de juiste regelgeving.

De SMASH-community is een samenwerkingsverband van ondernemers, kennisinstituten en overheden. Successen vieren we samen, mislukkingen omarmen we samen. Want vergeet niet: ‘worst practices’ zijn perfect lesmateriaal.

Ik daag de partners van SMASH dan ook uit om met lef te innoveren.

En u kunt daarbij op het partnerschap van ons ministerie rekenen! Samen werken we aan de maritieme infrastructuur van de toekomst, aan de veilige en duurzame scheepvaart die daarbij hoort.

We staan op een historisch kantelpunt. We hebben grote ambities voor een duurzame toekomst. We zoeken naar manieren om de oneindige technologische mogelijkheden in ons voordeel te laten werken.

In de scheepvaart zijn daarin nog heel grote slagen te maken. En preciezer gezegd: daar kan de Nederlandse scheepvaart nog grote slagen maken!

Want onze mondiale koppositie op gebied van scheepsbouw, havens en scheepvaart is niet vanzelfsprekend. Die zullen we samen moeten verdedigen.

Dat geldt ook voor de kansen die smart shipping geeft om de kansen van de modal shift te verzilveren, om het in goed Nederlands uit te drukken.

Dames en heren,

In 2022 zullen de 1e studenten op de brug van de Ab Initio staan. Zij zijn de schippers van de toekomst, die in uw handen ligt.

Ik zou zeggen: aan de slag!